ChatGPT AI လႄႈ Google’s Bard ထုၵ်ႇသၢင်ႈၶိုၼ်မႃးလူၺ်ႈလွၵ်းလၢႆးဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ LLM (Large Language Model) ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးသွၼ်ၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇ ႁႂ်းမေႃႁူႉ "လိၵ်ႈလၢႆးဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းၸႂ်ႉ" (Natural Language) လွၵ်းလၢႆးၼိုင်ႈ လူၺ်ႈၵၢၼ်ၸႂ်ႉၶေႃႈမုၼ်း ထႅဝ်လိၵ်ႈ၊ ပွၵ်ႈၵႂၢမ်း၊ ၼိူဝ်ဢိၼ်ႇထိူဝ်ႇၼႅတ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉပွင်ႈၵႂၢမ်းမႃးပွၼ်ႈသွၼ်ပၼ်ၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇ (Model Trained) လႄႈၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇတေႁူႉ ႁၢင်ႈၽၢင်သထိတ်ႉသတိၵ်ႉ (statistical patterns) သေၸႂ်ႉႁၢင်ႈၽၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈလွင်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶွင်ထႅဝ်လိၵ်ႈ

တူဝ်ယၢင်ႇ

• ပေႃးဝႃႈႁဝ်းပေႃႉတူဝ်လိၵ်ႈဝႃႈ "လိၵ်ႈတႆး" ၼႆယဝ်ႉ model ဢၼ်ႁဝ်း trained ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈလွင်ႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းၶေႃႈၵႂၢမ်း "လိၵ်ႈတႆး" ၼႆယဝ်ႉ
• တူဝ်ယၢင်ႇၼႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ဢဝ်ၶေႃႈမုၼ်းလိၵ်ႈတႆးၼိူဝ် Shan wikipedia သေမႃးႁဵတ်း word embedding (ပဵၼ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်လိၵ်ႈပဵၼ် တူဝ်ၼပ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇၸႂ်ႉတူဝ်ၼပ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်)

ပီႈၸၢႆးလူင် (SIIT) ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼႄၼႂ်းပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ ၼႃႈၵၢၼ် IT တႃႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမိူဝ်းၼႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးသၢမ်ၶေႃႈ

1. မီးလိၵ်ႈလၢႆး၊ ဢမ်ႇမီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ
2. မီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးလိၵ်ႈလၢႆး
3. မီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈလႄႈ မီးလိၵ်ႈလၢႆး ၵူၺ်းလိၵ်ႈလၢႆး ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်း IT
   ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်လီဝူၼ်ႉၸွမ်းတႄႉတႄႉ မၼ်းယင်းသိုပ်ႇၶႆႈၼႄလွင်ႈတၢင်း လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ဢၼ်တေယူႇႁိုင်ယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈဢၼ်တေၸၢင်ႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းလူၵ်ႈ Digital ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး လႄႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။

တႆးႁဝ်းမီးလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈမီးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လႄႈမီးၽူႈၶတ်းႁႅင်းၶတ်းၸႂ်ပၼ်ႁႂ်ႈၼႂ်း 10 ပီမႃးၼႆႉ လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၸၢင်ႈၸႂ်ႉလႆႈၼႂ်း IT ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယဝ်ႉ။

ပေႃးၼိူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈတႆးလႄႈလွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်း IT လႄႈၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇ

1. Input: လိၵ်ႈတႆးၸၢင်ႈပေႃႉလႆႈၼႂ်းၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇလီလီယဝ်ႉ(?) လႄႈမီးမၢႆ unicode ဢၼ်ၸၢင်ႈၸႂ်ႉၵၢၼ်လႆႈ
2. Output: လိၵ်ႈတႆးၸၢင်ႈတူၺ်းလူလႆႈၼႂ်းၾူၼ်း ၼႂ်းၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇ
3. Process: ?

ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ် process လိၵ်ႈတႆးလူး ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ?
process ပိုၼ်ႉထၢၼ်မိူၼ်ၼင်ႇၵၢၼ်တတ်းထႅဝ်လိၵ်ႈၼႂ်းၶွမ်း ႁိုဝ် ၾူၼ်း ၵူႈၵေႃႉတေယၢမ်ႈထူပ်းဝႃႈမၼ်းပႆႇတတ်းပၼ်လႆႈ မၼ်းယင်းတိုၵ်ႉတတ်းတီႈတူဝ် သရ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။
ၼႂ်းၵၢၼ် IT ၸၼ်ႉသုင်ၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ

• Text to Speech (တႅမ်ႈလိၵ်ႈသေ ဢွၵ်ႇပၼ်သဵင်)
• Speech to Text (လၢတ်ႈသဵင်သေ ဢွၵ်ႇပၼ်တူဝ်လိၵ်ႈ)
• Image to Text (တူဝ်လိၵ်ႈၼႂ်းၶႅပ်းႁၢင်ႈသေ ဢွၵ်ႇပၼ်တူဝ်လိၵ်ႈ)
• Machine Translation (ပိၼ်ၽႃႇသႃႇလိၵ်ႈတႆး ပဵၼ်လိၵ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်း လႄႈပိၼ်ႇၽၢႆႇ)
• Generative AI (မိူၼ် ChatGPT, Google's Bard)
  ၸူဝ်းၼႆႉလူးၸင်ႇတေပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉႁိုဝ်?

ၸိူဝ်းၼႆႉၸၢင်ႈဝူၼ်ႉလႆႈဝႃႈ တေပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးၵၢၼ်ၵဵပ်းသိမ်းလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၵ်ႈတႆး တူဝ်းတွၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးထႅင်ႈ။

ပေႃးတေႁဵတ်းၶၵ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉႁႂ်းၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈၼၼ်ႉသမ်ႉတေလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်?
ၶၵ်ႉၵၢၼ် IT လိၵ်ႈလၢႆးၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် AI ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈမုၼ်းလႄႈ ႁႅင်းလူင်းတိုၼ်းၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတိူဝ်ႇ

1. ႁဝ်းလူဝ်ႇၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်ပဵၼ် digital form မိူၼ်ၼင်ႇပွင်ႈၵႂၢမ်း ထႅဝ်လိၵ်ႈ သဵင်လၢတ်ႈၵႂၢမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼမ်ၼမ် ၶေႃႈမုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉပေႃးႁႂ်ႈမၼ်းၸႂ်ႉလႆႈၽွၼ်းလီသုတ်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ တႅမ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင်တႅမ်ႈ unicode ဢွၵ်ႇသဵင်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းလၢႆးဢွၵ်ႇသဵင်ဢၼ်ႁဝ်းၸႂ်ႉၵၼ်းယူႇၵူႈဝၼ်း။
2. ႁဝ်းလူဝ်ႇၵၢၼ်လူင်းတိုၼ်းၶိူင်ႈၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတူဝ်ႇတႃႇၸႂ်ႉ trained AI
3. ႁဝ်းလူဝ်ႇမီးၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇတင်းၽၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈၶွမ်ႇၽိဝ်ႇတူဝ်ႇတၢင်းၼမ်။

တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်းမိူၼ်ၼင်ႇၶၵ်ႉၵၢၼ် Text to Speech, Speech to Text ဢၼ်ၸုမ်းႁဝ်းႁႃးၼႄပၼ်ဢမ်ႇႁိုင်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ AI model ဢၼ်ၸႂ်ႉၼၼ်ႉလုၵ်ႉတီႈ facebook research ၶဝ်ႁဵတ်းၶူင်းၵၢၼ်ၵဵပ်းသိမ်းလိၵ်ႈလၢႆးၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇ သေပႃးမႃးလိၵ်ႈတႆး ၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉႁဵတ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈမုၼ်းပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ bible လႄႈလႆႈလူင်းတိုၼ်း ႁႅင်းၵူၼ်း ႁႅင်းၶိူင်ႈ ႁႅင်းငိုၼ်းၵႂႃႇတင်းၼမ် ၶၵ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉယႃႇဝႃႈၵေႃႉလဵဝ်သေတေၸၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးလႆႈ ပဵၼ်ၸုမ်းလဵၵ်ႉၸုမ်းဢွၼ်ႇၵေႃႈယင်းပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ တႃႈတႆးတေႁဵတ်းႁင်းၵူၺ်းၼၼ်ႉယင်းဝႃႈပႆႇငၢႆႈ ၵွပ်ႈသၢမ်ၶေႃႈတၢင်းၼိူဝ်ဝႃႈမႃးၼၼ်ႉႁဝ်းပႆႇမီးသေၶေႃႈ။

ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းၸွႆႈၵၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇလႆႈယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇၸွႆႈၵၼ်ၽိူမ်ႉထႅမ်ၵဵပ်းသိမ်းၶေႃႈမုၼ်းလိၵ်ႈတႆးၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းထႅင်ႈၼမ်ၼမ် ၼင်ႈၸဵမ်လဵၵ်ႉတေႃႇယႂ်ႇလႆႈယိၼ်းမႃးၼၼ်ႉ "ႁဝ်းလူဝ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်လိၵ်ႈတႆးၼမ်ၼမ်" ယိုင်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈႁႂ်ႈၵဵပ်းသိမ်းလိၵ်ႈလၢႆးၵူၺ်းယဝ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးယဝ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၵ်ႈတႆးတူဝ်းတွၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်း ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇမေႃလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၵေႃႈတေယူႇယၢပ်ႇ ယူႇဢမ်ႇလွတ်ႈလႆႈၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် AI လိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းၵေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

---

• AI ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း လႄႈ လိၵ်ႈတႆး (တွၼ်ႈ 1)
• AI ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်း လႄႈ လိၵ်ႈတႆး (တွၼ်ႈ 2)
• ChatGPT AI: ပဵၼ်သင်? ၸႂ်ႉလႆႈၸူင်ႉႁိုဝ်?